Kalça Protezi

Bu yazıda, kalça protezi ve kalça protezi ameliyatı hakkında merak edilen konularla ilgili bilgilendirme yapılmaktadır.

Kalça Protezi

Kalça protezi, hasar görmüş kalça ekleminin görevini üstlenecek özelliklerde geliştirilmiş bir protez çeşididir. Kalça, bir yuva ile topuzdan oluşur. Protez de benzer şekilde yuva ve topuz bölümlerine sahiptir.

Kalça protezi, herhangi bir nedenle hasar görmüş ve bu nedenle kişinin hareket hâlindeyken ya da (ileri seviyelerde) dinlenirken dahi ağrı duymasına yol açan kalça ekleminin yerine, söz konusu hastalığın rehabilitasyonu ameliyat dışında bir yöntemle sağlanamadığında ve kısalık söz konusu olduğunda kullanılır.

Neden İhtiyaç Duyulur?

Kalça protezine, farklı sağlık sorunlarının yarattığı etkinin ortadan kaldırılması ve ilgili hastalığın ilerleyişinin durdurulması amacıyla ihtiyaç duyulur.

Kalça kırıkları, kalça çıkığı, kalça kireçlenmesi, AVN olarak kısaltılan ve halk arasında kalça çürümesi olarak da bilinen avasküler nekroz söz konusuysa kalça protezi (özellikle başka bir yöntem olmadığında ve hastalık ileri seviyedeyse) en uygun tedavi aracı olarak değerlendirilir.

Kalça Protezi Tipleri

Kalça protezleri, genel olarak çimentolu kalça protezi ve çimentosuz kalça protezi olarak ikiye ayrılır. Bunlardan başka bir de melez (hybrid) kalça protezi üretilmektedir. Bu tip protezin yuva kısmı çimentosuz, topuz kısmı çimentoludur. Hangi protez tipinin değerlendirileceğinde hastanın yaşı, mevcut sağlık durumu, kemik kalitesi ve cerrahın tercihi etkendir.

Çimentosuz Kalça Protezleri

Çimentosuz kalça protezi, kemikle bütünleşen tipteki protezdir. Gelişimine uygun olacak şekilde kemikle bir bütünlük sergilemesi için özel olarak geliştirilmiştir. Bazıları aktif maddeler içerir ki bu biyolojik maddeler, yeni kemik oluşmasını sağlar.

Çimentosuz kalça protezinin üretiliş amacına hizmet etmesi için kemik yapısının sağlıklı olması esastır. Ancak bu sayede protezin üstünde kemik yapısı oluşabilir ve vücut bu yeni oluşu kabullenebilir.

Sahip olduğu özellikler sebebiyle çimentosuz kalça protezi, altmış yaşının altındaki, genel sağlık durumu elverişli olan hastalar için uygun olarak değerlendirilir.

Yaşı uygun olmasına rağmen sağlık sorunları (kemik yapısının uygun olmayışı, anatomi bozukluğu vb.) nedeniyle çimentosuz kalça protezi kullanılamayan hastalarda melez kalça protezi tercih edilebilir.

Çimentolu Kalça Protezleri

Çimentolu kalça protezleri, çimentosuz kalça protezinin aksine kemikle bütünleşmez. İleri seviyede kemik erimesi olan hastalar için en uygun protez tipidir.

Çimentolu kalça protezinin tespiti (kemiğe sıkışması) için özel bir madde (polimetil metakrilat/protez kemik çimentosu) kullanılır. Ulaşılan sonuç başarı açısından değerlendirildiğinde çimentolu kalça protezi ile çimentosuz kalça protezi arasında fark yoktur.

Kalça Protezi Ameliyatı

Kalça protezi ameliyatı, hastaya bazı tetkikler yapılmasının ardından gerçekleştirilir. Bu süreçte hasta için en uygun anestezi yöntemi de belirlenir.

Ameliyat, anestezi işleminin ardından başlar ve hastanın durumuna bağlı olarak değişmekle birlikte kırk beş dakika ila iki saat aralığında sürer.

Kalça protezi ameliyatının ilk aşaması, kalça bölgesinde, cilde yaklaşık on beş santimlik kesi açılmasıdır. Özel cerrahi aletlerle kesiden içeri girilerek kalça eklemindeki hasarlı kısımlar vücut dışına çıkarılır. Seçilen kalça protezinin çıkarılan parçaların yerine yerleştirilmesinin ardından kesiler dikilerek işlem sonlandırılır.

Hangi Durumlarda Yapılır?

Daha önce de anıldığı gibi kalça protezi ameliyatı, kalça ekleminin işlevsizleştiği durumlarda tercih edilir. Tıbbi tedavi kapsamına giren başka hiçbir yöntemle eklemdeki tahribatın ilerleyişi durdurulamıyorsa, hasta günlük hayatını sürdürürken sancılarla baş etmek zorunda kalıyorsa ve hastalık ileri seviyeye gelmişse kalça protezi ameliyatı değerlendirilir.

Ameliyatın gerçekleştirilebilmesi için hastanın kemik gelişimini tamamlamış/tamamlamak üzere olması yetmekle birlikte ekseriyetle orta yaşının üstündeki bireyler ameliyata en uygun adaylar olarak tanımlanır. Kalça protezi ameliyatı olmak, ileriki dönemde anne olmanın önünde bir engel değildir.

Hastanın yaşı uygun olsa bile kimi durumlarda ameliyat seçeneği devre dışı bırakılabilir veya ileri bir tarihe ötelenebilir. Kalçada enfeksiyon varlığı, toplardamar/atardamarda yetmezlik olması, hastanın kas felci geçirmiş ya da demans veya akıl hastası olması, ameliyata engel olabilecek problemlerdendir.

Kalça Protezi Ameliyatı Öncesi

Kalça protezi ameliyatı öncesi ve sonrasıyla bütün bir süreci ifade eder.

Süreç, hastanın hekime başvurmasıyla başlar. Hekimin, mevcut şikâyetlerinin yanı sıra öyküsünü de dinlemesi, hastanın ameliyat için uygun bir aday olup olmadığının belirlenmesi için önemlidir. Akabinde görüntüleme cihazlarından yararlanılarak kalça eklemindeki esas sorun belirlenir.

Hekim, tedavi için tek çarenin kalça protezi ameliyatı olduğuna karar verirse hastanın yaşı ve fiziksel özelliklerini de göz önünde bulundurarak çimentosuz, çimentolu ya da melez kalça protezlerinden birinin kullanılacağı bir ameliyat programı çıkarır.

Kalça protezi ameliyatının yapılabilmesi için hastanın vücudun herhangi bir yerinde aktif bir enfeksiyon bulunmaması şarttır. Bu nedenle kalça protezi ameliyatı öncesinde hastadan kan tahlili yaptırması istenir.

Ayrıca enfeksiyon riskini artıracağı gerekçesiyle sigara içmemesi de tavsiye edilir. Şartlar uygunsa anestezi hekiminin de görüşü alınıp hangi anestezi yönteminin kullanılacağına karar verildikten sonra operasyon başlatılır. (Kimi hastaların ameliyattan bir gün önce hastaneye yatış işlemi yaptırması gerekebilir.)

Kalça Protezi Ameliyatı Sonrası Dönem

Kalça protezi ameliyatı sona erdikten sonra hasta, gözetim altında tutulmak üzere odasına alınır (Birkaç gün sonra taburcu edilir). Yaklaşık olarak altı saat sonra beslenmesine izin verilen hastanın ilerleyen saatlerde, destek alarak yürümesi gerekir.

İyileşme dönemi içerisinde de hasta yürürken yürüteç ya da koltuk değneği kullanmalı, kalçasına tolere edebildiğince yük bindirmelidir. Destek, yaklaşık üç hafta sonrasında kesilebilir.

Ameliyat sonlandırılırken kapatılmış kesi bölgesine pansuman yapılması, enfeksiyon riskinin ortadan kaldırılması için elzemdir. Pansuman 2-3 günde bir ve hijyen kuralları gözetilerek sağlık çalışanı tarafından yapılmalıdır. Banyo ise on on beş gün sonra yapılabilir.

Kalça protezi ameliyatı sonrasında hasta, yaklaşık altı ay boyunca çömelmesini gerektiren eylemlerden (Yüksek sandalyeler, alafranga tuvaletler kullanılmalıdır), ağır aktivitelerden, bacak bacak üstüne atmaktan kaçınmalıdır.

Bir buçuk ay sonra, hastanın kendini yormayacak sporları (yüzme, yürüyüş gibi), dört ay sonra ise koşma gibi görece daha zorlu aktiviteleri yapmasında sakınca yoktur. Ameliyat ile kalça eklemindeki rahatsızlıktan ileri gelen ağrıların geçmesi gerekir. Aksi bir durum söz konusuysa hekime başvurulmalıdır.

Kalça Protezi Ameliyatı Riskleri

Tüm ameliyatlarda olduğu gibi kalça protezi ameliyatı da uzman olmayan kişiler ve uygun olmayan ortamlarda yapıldığında hastanın ciddi sıkıntılar yaşamasına neden olur. Bununla birlikte gerekli şartlar sağlanmış olsa dahi (yine her ameliyatta olduğu gibi) kalça protezi ameliyatı da kimi riskleri beraberinde getirebilir.

En önemli risk, enfeksiyon riskidir (%1,5-2,5). Bunun önüne geçilebilmesi için hekimin önerdiği dozda ve önerdiği süre boyunca antibiyotik kullanılması gerekir. Aksi durumda derin bir enfeksiyon oluşması ve protezin değiştirilmesi riskiyle karşı karşıya kalınma ihtimali yüksektir.

Pıhtı, kalça protezi ameliyatı risklerinden bir diğeridir. Bu nedenle ameliyat sonrasında giydirilen varis çorabının hekimin önerdiği süre boyunca çıkarılmaması gerekir. Ayrıca hekim tarafından yazılmış olan kan sulandırıcı özellikteki ilaçlar aksatılmadan kullanılmalıdır. Yürüyüş ve zorlayıcılıktan uzak hareketler yapılması da pıhtı riskinin önüne geçilmesinde etkilidir.

Tüm bunlardan hariç protez çevresinde kırıklar ya da protezin yerinden çıkması gibi durumlarla da karşılaşılma ihtimali vardır.

Kalça Protezi Ömürleri Ne Kadardır?

Operasyon, işinde ehil bir hekim tarafından yapılmışsa ve kaliteli bir protez kullanılmışsa denilebilir ki kalça protezi yaklaşık olarak on beş yirmi yıllık bir ömre sahiptir. Protezin ömrünün kısalmaması için hastanın hekim tarafından yapılan önerileri dikkate alan bir yaşam tarzı (örneğin kilo kontrolü) benimsemiş olması da önemlidir.

Teknolojinin gelişimine paralel olarak ömrü uzamış olsa da kalça protezi, ayakta uzun süre kalmayı gerektiren, ağır işlerde çalışan kişiler için daha kısa ömürlü olabilmektedir.

Faydaları Nelerdir?

Kalça protezi ameliyatı, başarı oranı ve memnuniyet seviyesi yüksek bir ameliyattır. Özellikle kalça çıkığı ve AVN sorunlarında, belirli yaş grubunda (yirmi-kırk) kesin çözüm sunar. Kalça eklemindeki rahatsızlığa bağlı olarak oluşan ağrıların, kısalıkların ve yürüyüş bozukluklarının düzeltilmesinde de oldukça etkili bir tedavi yöntemidir.

Kalça Protezi Ameliyatı Fiyatları

Kalça protezi ameliyatının fiyatları, hastanın özelliklerine göre belirlenir. Hastaya uygun protezin hangisi olacağı, fiyatlara doğrudan etki eder.

Kalça protezi ameliyatı her ne kadar başarı vadeden bir ameliyat olsa da bir kemik ve yumuşak doku operasyonu olması nedeniyle ancak ve ancak uzman kişilerce ve uygun bir sağlık kuruluşunda yapılmalıdır. Bu koşulları sağlayan bizlerle iletişime geçerek “kalça protezi ameliyatı fiyatı” ve benzeri, merak ettiğiniz tüm soruların yanıtlarını alabilirsiniz.